Processos produtivos e usos do mobiliário urbano. Desafios para a Sustentabilidade do Espaço Público

Author

Pereira, Cristóvão de Faria Martins Valente

Director

Fajula i Pellicer, Francesc

Date of defense

2012-09-26

Legal Deposit

B. 3748-2013

Pages

570 p.



Department/Institute

Universitat de Barcelona. Departament d'Escultura

Abstract

O presente trabalho investiga os processos de produção do mobiliário urbano, considerando todas as suas etapas e procedimentos, desde as mais prematuras, que precedem o projecto e desenvolvimento, às de fim de vida, de recolha e reutilização ou reciclagem. Tem como fim aferir quais os princípios e procedimentos que permitirão o maior contributo destes equipamentos e artefactos para a sustentabilidade do espaço público e da cidade de que fazem parte. Cruza os conceitos contemporâneos de sustentabilidade, segundo uma perspectiva abrangente e efectivamente multidimensional, com uma análise da evolução do contexto de inserção do mobiliário urbano, que é a cidade e o seu espaço público, sobretudo segundo a sua vertente de desempenho e uso para com os cidadãos e a sociedade. Para tal sistematiza os principais desafios que estão actualmente lançados a esse contexto de inserção. Efectua também uma análise dos processos e atribuições contemporâneos, para o que apresenta um conjunto de casos de mobiliário urbano implantado recentemente em Lisboa, a par de outros que se julgaram pertinentes e importantes para a devida contextualização e confrontação. Os dados foram recolhidos a partir da observação dos equipamentos no seu local de implantação, assim como das entrevistas àqueles que foram os principais intervenientes do processo em questão e da documentação afim por eles fornecida. É ainda efectuada uma avaliação de teste de alguns dos casos analisados. Este enquadramento, em conjunto com a elencagem do que poderão ser os melhores e maiores contributos do mobiliário urbano para a solução dos referidos desafios, permite também uma consolidação do seu conceito, dos princípios, processos, atribuições e procedimentos, no sentido de corresponder devidamente às necessidades e expectativas dos utilizadores do espaço público. Finalmente, evidencia a importância do mobiliário urbano e a necessidade da sua diversificação para o reforço da natureza do espaço público e do seu papel no contexto da cidade e da sociedade. Meio de partilha e consequente poupança de recursos, assim como de equilíbrio entre a globalização e a localidade, para além de propiciar o encontro, a socialização e o reforço da identidade social, o mobiliário urbano poderá dar um contributo polifacetado e multidimensional. Palavras-chave: Mobiliário urbano, processos de produção, sustentabilidade, espaço público, design urbano


This work investigates the production processes of street furniture, considering all steps and procedures, from the most premature, prior to the design and development, to end-of-life, disposal and recycling or reuse. It aims to assess the principles and procedures that will allow the best contribution of these artifacts to public space and city sustainability. The study crosses contemporary concepts of sustainability, according to a comprehensive multidimensional perspective, with an analysis of street furniture’s evolution within its context, the city and its public space, considering particularly its performance and usage to citizens and society. In this scope, the study determines what main challenges may be considered nowadays to the referring context, the public space and the city. It also carries out an analysis of contemporary processes and features, presenting a number of cases of street furniture recently introduced in Lisbon, along with others considered relevant and important for comparison and better contextualization. Data was collected from the observation of the artifacts in their place, as well as from interviews to those who were key players in those procedures, together with related documentation provided by them. An evaluation test of some of the cases was also made. This framework, together with a systematization of what may be the main street furniture’s contributions to the referred biggest challenges, also allows a consolidation of the concept, principles, processes, tasks and procedures for street furniture, in order to respond appropriately to the needs and expectations of public space users. Finally, this study highlights the importance of street furniture and the need for diversification in order to strengthen the nature of public space, as well as its role, to the city and society. Hence, as a mean to share and (consequently) save resources, as well as to balance globalization and locality, besides socialization and social identity strengthening, street furniture can contribute to answer today’s challenges in a multipurpose and multidimensional way.


El presente trabajo investiga los procesos de producción del mobiliario urbano, considerando todas sus etapas y procedimientos, desde las más tempranas, que preceden al proyecto y su desarrollo, hasta las del final de vida útil, recogida y reutilización o reciclado. Su finalidad es evaluar cuáles son los principios y procedimientos que permitirán una mayor contribución de estos equipamientos y artefactos a la sostenibilidad del espacio público y de la ciudad de los que forman parte. Se combinan en él los conceptos contemporáneos de sostenibilidad, según una perspectiva incluyente y efectivamente multidimensional, con un análisis de la evolución del contexto de inserción del mobiliario urbano, que es la ciudad y su espacio público, sobre todo según su vertiente de funcionalidad y uso para con los ciudadanos y la sociedad. Para ello, sistematiza los principales retos que se plantean actualmente en ese contexto de inserción. Se efectúa también un análisis de los procesos y atribuciones contemporáneos, y se presenta para ello un conjunto de casos de mobiliario urbano implantado recientemente en Lisboa, así como otros que se consideran pertinentes e importantes para la debida contextualización y cotejo. Los datos fueron recogidos a partir de la observación de los equipamientos en su lugar de implantación, así como de las entrevistas a los principales intervinientes del proceso en cuestión y de la documentación correspondiente facilitada por estos. Se realiza además una evaluación de prueba de algunos de los casos analizados. Este marco, junto con el listado de lo que cabe considerar las mejores y principales contribuciones del mobiliario urbano a la solución de los mencionados retos, permite también consolidar su concepto, los principios, procesos, atribuciones y procedimientos, en el sentido de corresponder adecuadamente a las necesidades y expectativas de los usuarios del espacio público. Finalmente, se demuestra la importancia del mobiliario urbano y la necesidad de su diversificación para reforzar la naturaleza del espacio público y su papel en el contexto de la ciudad y la sociedad. Como medio para compartir y en consecuencia preservar recursos, y también para lograr el equilibrio entre globalización y localidad, además de propiciar el encuentro, la socialización y consolidar la identidad social, el mobiliario urbano podrá brindar una aportación polifacética y multidimensional

Keywords

Mobiliari urbà; Mobiliario urbano; Outdoor furniture; Processos de producció; Procesos de producción; Production processes; Desenvolupament sostenible; Desarrollo sostenible; Sustainable development; Espais públics; Espacios públicos; Public spaces; Disseny urbà; Diseño urbano; Urban design

Subjects

73 - Plastic arts

Knowledge Area

Ciències Humanes i Socials

Documents

CVP_TESE.pdf

20.77Mb

 

Rights

ADVERTIMENT. L'accés als continguts d'aquesta tesi doctoral i la seva utilització ha de respectar els drets de la persona autora. Pot ser utilitzada per a consulta o estudi personal, així com en activitats o materials d'investigació i docència en els termes establerts a l'art. 32 del Text Refós de la Llei de Propietat Intel·lectual (RDL 1/1996). Per altres utilitzacions es requereix l'autorització prèvia i expressa de la persona autora. En qualsevol cas, en la utilització dels seus continguts caldrà indicar de forma clara el nom i cognoms de la persona autora i el títol de la tesi doctoral. No s'autoritza la seva reproducció o altres formes d'explotació efectuades amb finalitats de lucre ni la seva comunicació pública des d'un lloc aliè al servei TDX. Tampoc s'autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant als continguts de la tesi com als seus resums i índexs.

This item appears in the following Collection(s)